Bệnh dại – Đừng chủ quan, vì không có cơ hội thứ hai!

admin Thứ Hai, 27/10/2025

Bệnh dại là gì?

Bệnh dại là một bệnh viêm não tủy cấp tính do virus dại gây ra, lây truyền từ động vật bị nhiễm bệnh sang người thông qua vết cắn, cào, liếm hoặc khi nước bọt của động vật bị dại tiếp xúc với niêm mạc mắt, mũi, miệng. Khi đã lên cơn dại, tỷ lệ tử vong gần như 100%. Tuy vậy, bệnh dại trên người có thể phòng và điều trị dự phòng bằng vắc xin và huyết thanh kháng dại. Việc tiêm phòng dại kịp thời sau khi phơi nhiễm là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh.

Thời gian ủ bệnh ở người thông thường là từ 1 – 3 tháng sau phơi nhiễm, tuy nhiên vẫn có thể ngắn dưới 10 ngày hoặc dài tới vài năm. Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào tình trạng nặng nhẹ của vết cắn, vị trí của vết cắn có liên quan đến nơi có nhiều dây thần kinh, khoảng cách từ vết cắn đến não, số lượng virus xâm nhập. Vết cắn càng nặng và gần thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn. Vì vậy khi bị chó, mèo cắn hoặc cào, việc điều trị dự phòng sau phơi nhiễm là rất cần thiết và nên được tiến hành càng sớm càng tốt, bao gồm: rửa vết thương, tiêm vắc xin phòng dại và sử dụng huyết thanh kháng dại nếu có chỉ định.

Những việc cần làm ngay sau khi bị chó, mèo cắn, cào hoặc liếm trên vùng da có vết thương hở:

Xử lý vết thương:

– Xối rửa kỹ tất cả các vết cắn hoặc vết cào dưới vòi nước chảy liên tục trong ít nhất 15 phút. Có thể sử dụng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường như dầu gội, sữa tắm. Sau khi rửa sạch, sát khuẩn vết thương bằng cồn 70 độ hoặc cồn i-ốt.

– Không băng kín vết thương, không làm dập nát thêm hoặc nặn máu. Có thể sử đụng gạc y tế hoặc băng vải sạch để cầm máu tạm thời, nhưng tránh băng quá kín, quá chặt.

– Nếu mắt hoặc niêm mạc bị phơi nhiễm, hãy rửa thật kỹ bằng nước sạch.

– Tùy vào tình trạng vết thương, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng kháng sinh và tiêm phòng uốn ván.

Tiêm phòng dại:

Sau khi sơ cứu tạm thời, điều cần thiết nhất là đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được thăm khám và tư vấn điều trị dự phòng kịp thời. Tại đây, bác sĩ sẽ đánh giá nguy cơ dựa trên các yếu tố như:

– Tình trạng của con vật đã cắn (có biểu hiện bất thường không, có theo dõi được không, còn sống hay đã chết…).

– Vị trí, số lượng và mức độ nghiêm trọng của vết cắn.

Dựa trên kết quả đánh giá, bác sĩ sẽ quyết định phác đồ điều trị phù hợp, bao gồm tiêm vắc xin phòng dại và sử dụng huyết thanh kháng dại (tiêm vắc xin và huyết thanh uốn ván nếu có chỉ đinh).